Met als gevolg dat ik mijzelf in het diepe gooi en van te voren nadenken, waar Joan Tol hier eerder over schreef, niet altijd zorgvuldig lukt. En zo word ik door te doen bewust van mijn eigen blinde vlekken. Bijvoorbeeld toen ik voor het eerst een zakelijke afspraak had met iemand die doof is.

Ik dacht, laten we afspreken in het restaurant van Eye. De vergaderruimtes zitten vaak vol en hier is veel plek. Niet beseffende dat het tijdstip einde dag was, tegen borreltijd. Mijn afspraak arriveerde, met een tolk Nederlandse Gebaren Taal (NGT, een afkorting die ik toen ook nog niet regelmatig gebruikte). Dat was het eerste moment voor mij dat ik even moest schakelen. Wie kijk ik wanneer aan en al pratend lopen naar een tafeltje voelde ineens helemaal niet als vanzelfsprekend. Mijn gesprekspartner vroeg of ik al eerder met iemand had afgesproken die doof is. Nee, eigenlijk niet, en ik voelde dat ik rood werd. Ik moest leren hoe het beste te communiceren en daar geneerde ik mij voor, want ik dacht dat ik dat inmiddels wel kon.

Eenmaal een plekje gevonden, ontdekte ik dat het essentieel is dat de tolk een strategische plek heeft aan tafel. De vertaalde gebaren en gesproken woorden moeten immers door iedereen zo goed mogelijk begrepen worden. Ik moest echt wennen aan het niet aankijken van de persoon die praat, iets wat ik al sinds dat ik kind ben heb geleerd. Om ons heen was het heel druk en ik merkte dat ik daar veel last van had, omdat ik mij zo goed mogelijk wilde concentreren zonder afgeleid te worden. Gelukkig stelden mijn tafelgenoten mij erg op mijn gemak en verliep de afspraak verder prima.

Een tweede afspraak volgde een paar maanden later. Nu was ik beter voorbereid. Ik had een rustige vergaderruimte gereserveerd waar nauwelijks afleidingen zijn. Ik wist nu dat ik mijn gesprekspartner voortdurend kon aankijken, zoals ik eigenlijk gewend ben en dat de tolk bij wijze van ondertiteling voor een supersnelle vertaling zorgde in mijn oor. Misschien moet ik mij niet meer generen voor nieuwe situaties zoals deze, maar met open vizier tegemoet treden en het omdraaien tot een leerzame ervaring. Learning by doing.

Manon Sandee

Senior projectleider educatie Eye Filmmuseum

Deel dit artikel