Toen ik nog klein was, groeide ik op in Amsterdam Zuidoost. Ook wel bekend als de Bijlmer. Een multicultureel onderdeel van de stad waar ik al snel in aanraking kwam met allerlei soorten mensen die niet op mij leken. Vanuit huis kreeg ik half Nederlands en half Kantonees mee. Toen ik naar school ging, merkte ik dat ik zo min mogelijk Chinees wilde zijn en dit thuis ook niet meer wilde spreken. Mijn klasgenoten hielden hun arm naast de mijne en zeiden “Waarom ben je zo geel?’’ en stelden vragen als “Eten jullie ook hond?’’.

Als je jong bent, heb je geen idee hoe je hierop moet reageren. Waarom dacht iedereen dat ik hond eet terwijl honden mijn lievelingsdieren zijn? Wanneer er 7.000 km van je vandaan iets gebeurde in China – een land waar je niks mee te maken hebt behalve dat je voorouders er vandaan komen, waarom werd ik dan overal verantwoordelijk voor gehouden? Wanneer je buiten de heteronormatieve witte norm in Nederland valt, word je altijd gezien als de ander. Je bent geen individu, maar representeert iedereen die op jou lijkt. Er is geen ruimte voor mijn dromen, ambities en behoeftes. Ik moet mij gedragen en vooral dankbaar zijn dat ik hier mag wonen.

‘HET IS NIET ALLEEN EEN KWESTIE VAN GEVOELIGHEID.’

Door de jaren heen ben ik me steeds meer bewust geworden van mijn kleur. Hoe ik beweeg door onze samenleving waarin ik altijd een minderheid ben. Hoe je altijd 2-0 achterstaat naast je witte collega met een naam die wel makkelijk uit te spreken valt. Ik heb gezien hoe vrienden, die nog nooit hebben ervaren hoe het is om racistisch bejegend te worden, niet begrepen waar ik vandaan kwam. Hoe ik niks persoonlijk moet opvatten en dat alles onder het mom van een grapje valt.

Als witte Nederlander kun je worden gedefinieerd door wie je bent, wat je prestaties betekenen en in het algemeen: je kunt een individu zijn. Als persoon van kleur word je alleen bepaald door de groep waartoe je behoort en de stereotypen die witte mensen hebben opgebouwd. Door institutioneel racisme in stand te houden, ontneem je minderheidsgroepen ook een eerlijke kans op bijvoorbeeld de arbeids- en woningmarkt. Het is dus niet alleen een kwestie van gevoeligheid als het om raciale humor gaat.

‘LEES EN LEEF JE IN IN MENSEN DIE WORDEN GEDISCRIMINEERD.’

Uit onderzoek blijkt dat als zwarte mensen ingrijpen bij racisme, ze eerder worden gezien als klager dan wanneer witte mensen dat doen. Het is daarom belangrijk om je als wit persoon in te lezen en leven in mensen die gediscrimineerd worden, waardoor empathie kan ontstaan en vooroordelen verminderd zullen worden. Als je opkomt voor de ander in een situatie waarin deze de klap nog aan het verwerken is, haal je de druk bij het slachtoffer weg en voelt diegene zich gesteund in de onveilige situatie. Zelfs als je minder populair bent na je actief uit te spreken tegen racisme, betekent dat niet dat het niet effectief was.

Illustratie van Sioejeng Tsao voor OneWorld
Bekijk het Instagramaccount van Sioejeng voor meer illustraties met een boodschap.

Open mic

In de open mic schrijft of vertelt een professional een persoonlijk verhaal, een hartekreet of een visie op diversiteit en/of inclusie, om te inspireren, te motiveren en van te leren.

Deel dit artikel